• Η ώρα των Πανελλαδικών πλησιάζει. Οι μαθητές προετοιμάζονται δυναμικά για τη συμμετοχή τους στις εξετάσεις έχοντας περάσει πολλές ώρες μπροστά από βιβλία, στο σχολείο και στο φροντιστήριο. Μοναδική τους σκέψη αποτελεί η επιτυχής εξέταση στα Πανελλαδικώς εξεταζόμενα μαθήματα. Αυτό αποτελεί την καθημερινότητα χιλιάδων υποψηφίων, θυσιάζοντας τα ξέγνοιαστα χρόνια της εφηβείας, στο βωμό της εισαγωγής τους στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.

    Αναμφίβολα η δυνατότητα εισαγωγής στο πανεπιστημιακό τμήμα επιλογής τους αποτελεί σημαντικό επίτευγμα για κάθε μαθητή, αφού θα αποτελέσει το πρώτο βήμα για την επαγγελματική του σταδιοδρομία. Θα έπρεπε όμως, αυτή η διαδικασία να θεωρείται τόσο καθοριστική για το μέλλον των παιδιών; Μήπως θα έπρεπε να δίνονται περισσότερες επιλογές για την εκπαιδευτική και επαγγελματική σταδιοδρομία των μαθητών;

    Σε κάθε περίπτωση, αναγκαίο είναι να διαχειριστούν σωστά τη διαδικασία των εξετάσεων τόσο οι μαθητές, όσο και οι οικογένειές τους και οι καθηγητές τους.

    Οι τελευταίες μέρες πριν τις εξετάσεις θεωρούνται σημαντικές, αφού οι μαθητές θα ολοκληρώσουν την τελική τους επανάληψη. Αρκετοί πιστεύουν πως η ευφυία και οι γνώσεις αποτελούν τα μοναδικά στοιχεία για την επιτυχία. Παράλληλα, όμως, απαιτείται οργάνωση, ψυχραιμία, σωστός προγραμματισμός και ορθή διαχείριση άγχους.

    Οι οδηγίες που δίνονται στους μαθητές  είναι να οργανώσουν σωστά το διάβασμα τους και τις επαναλήψεις τους, ώστε να περιορίσουν το στρες. Αυτό σημαίνει πως πρέπει να ζητούν τη βοήθεια των καθηγητών τους, να συζητούν μαζί τους, να οργανώνουν σωστά το πρόγραμμά τους και να λύνουν τις τελευταίες απορίες τους επαναλαμβάνοντας δύσκολα σημεία της ύλης.

    Επίσης, οι μαθητές πρέπει να γνωρίζουν ότι η συνεχής και εξαντλητική μελέτη δεν φέρνει πάντοτε τα επιθυμητά αποτελέσματα. Αντίθετα, συχνά, επιτείνει το άγχος, προκαλεί υπερένταση και εμποδίζει την συγκέντρωση περιορίζοντας την πνευματική τους απόδοση.

    Πλησιάζοντας στις εξετάσεις οι υποψήφιοι πρέπει να έχουν ως στόχο να διατηρήσουν καλή ψυχολογία και να μην επηρεάζονται από τον κοινωνικό τους περίγυρο. Δεν χρειάζεται να  μπαίνουν σε διαδικασία να αναζητούν τμήματα με βάση τις βαθμολογίες που θεωρούν πως μπορεί να γράψουν. Αντίθετα, πρέπει να μείνουν προσηλωμένοι στο στόχο τους που είναι η καλύτερη δυνατή βαθμολογία που μπορούν να πετύχουν. Στη συνέχεια, ανάλογα με τα αποτελέσματα θα είναι σε θέση να βρουν τις σχολές προτίμησης τους  με βάση τα ενδιαφέροντα τους.

    Το άγχος αποτελεί μία φυσιολογική αντίδραση, την οποία αν διαχειριστεί κάποιος με σωστή τακτική μπορεί να γίνει δημιουργική. Σημαντικό ρόλο σε αυτή τη διαδικασία διαδραματίζει η στάση που θα κρατήσει η οικογένεια και ο κοινωνικός περίγυρος των μαθητών. Οι υποψήφιοι πρέπει να γνωρίζουν πως έχουν στο πλευρό τους την οικογένεια τους ενθαρρύνοντας τις προσπάθειες τους, χαλαρώνοντας και συζητώντας μαζί τους όταν εκείνοι το ζητούν.

    Οι πανελλαδικές εξετάσεις αποτελούν ένα σημαντικό στάδιο στην ζωή των μαθητών αφού θα επηρεάσουν σε σημαντικό βαθμό τους στόχους που έχουν θέσει για την εισαγωγή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Αυτό που πρέπει, λοιπόν να θυμόμαστε όλοι, γονείς και δάσκαλοι, είναι ότι χρειάζεται να κρατήσουμε την ψυχραιμία μας για να στηρίξουμε την πορεία των παιδιών στο δρόμο για την επιτυχία. Ωστόσο αν τα αποτελέσματα δεν είναι τα επιθυμητά , δεν πρέπει να απογοητευόμαστε αλλά αντίθετα πρέπει να γνωρίζουμε πως η επαγγελματική σταδιοδρομία αποτελεί μια εξελικτική διαδικασία, την οποία θα μπορέσουμε να διαμορφώσουμε ακόμη και  με διαφορετικό τρόπο. Εξάλλου η ζωή είναι γεμάτη προκλήσεις και σαφώς είναι αδύνατο να καθορίζεται το μέλλον ενός ανθρώπου εξολοκλήρου από μια εξεταστική διαδικασία. Με αγάπη και διακριτικότητα, ας μην ξεχνάμε ότι η αγωνία μας είναι κοινή, ο αγώνας όμως είναι των παιδιών μας, τα οποία είτε θα επιτύχουν τους στόχους τους, είτε θα λάβουν γνώση και εμπειρία από μια διαδικασία στην οποία οι διαγωνιζόμενοι δε διαχωρίζονται σε νικητές και ηττημένους.


Θανάσης Λέλες, Επιστημονικός Υπεύθυνος Career Gate

  • Κάποιες από τις πιο σημαντικές ερωτήσεις που θα κάνουμε στον εαυτό μας είναι το «τι θέλω να κάνω ως επάγγελμα», «τι ονειρεύομαι για τον εαυτό μου» και φυσικά, «πως μπορώ να προετοιμαστώ για το μέλλον». Για την πλέον ορθολογική επιλογή επαγγελματικής σταδιοδρομίας, χρειάζεται η σωστή προετοιμασία και ο κατάλληλος προσανατολισμός. Εδώ υπεισέρχεται ο θεσμός του επαγγελματικού προσανατολισμού, που ως έννοια έχει καθιερωθεί στη χώρα μας ως «το σύνολο των διαδικασιών και ενεργειών που προσανατολίζουν ένα άτομο σε ορισμένα επαγγέλματα και το προετοιμάζουν για τη μελλοντική επαγγελματική του σταδιοδρομία» (Ε.Ο.Π.Π.Ε.Π, 2017).

    Αφού αποκτήσουμε τον αναγκαίο βαθμό αυτογνωσίας, κερδίσουμε το «γνώθι σαυτόν» και πριν αποφασίσουμε το είδος των σπουδών και της καριέρας που θα ακολουθήσουμε, οφείλουμε να αναζητήσουμε πληροφορίες για τις προοπτικές που έχουν στο μέλλον τα διάφορα επαγγέλματα στη χώρα μας. Δεδομένων των εξελίξεων της τέταρτης βιομηχανικής επανάστασης αλλά πιο συγκεκριμένα, των διεθνών και τοπικών τάσεων που επηρεάζουν το ισοζύγιο προσφοράς και ζήτησης επαγγελμάτων, εξετάζουμε παρακάτω τρεις αναδυόμενους κλάδους μέσα στους οποίους οι νέοι θα βρουν άμεση αποκατάσταση σήμερα αλλά και το πως αυτά τα επαγγέλματα θα εξελιχθούν στο σύντομο μέλλον.

    Κλάδος Κατασκευών/Μηχανολογία – Τεχνικός Ηλεκτρικών Αυτοκινήτων:

    Η δημοφιλία των ηλεκτρικών αυτοκινήτων (οχήματα EV) στην χώρα μας είναι πλέον δεδομένη αλλά και ο συνδυασμός κρατικών κινήτρων μέσω επιδομάτων για την μείωση ρύπανσης καθιστά τον κλάδο αυτό ανερχόμενο και πολλά υποσχόμενο. Οι πωλήσεις EV οχημάτων έχουν δει αύξηση κατά 75% από το 2019, ενώ ήδη στο πρώτο τρίμηνο του 2023 έχουν πουληθεί 668 ηλεκτρικά αυτοκίνητα. Παράλληλα, η επέλαση των δημοσίων φορτιστών έχουν παρουσιάσει σημαντική αύξηση από 58 το 2019 σε δίκτυο των 2000 φορτιστών σήμερα. Όπως κάθε φυσική εξέλιξη ενός ανερχόμενου χώρου, η άνοδος του κλάδου κατασκευών και μηχανολογίας απαιτεί την εξειδίκευση τεχνιτών οι οποίοι θα συντηρούν και θα επισκευάζουν αυτά τα νέα είδη αυτοκινήτων.

    Η πολυσύνθετη διαμόρφωση της αγοράς εργασίας επηρεάζεται αντίστοιχα και από κοινωνικές εξελίξεις. Το τραγικό δυστύχημα στα Τέμπη έφερε μέτρα στήριξης των πληγέντων και φαίνεται πως θα ανατρέψει τον κλάδο των μεταφορών. Νέα έμφαση θα δοθεί στην αναβάθμιση του σιδηροδρόμου, στα μέτρα ασφαλείας των συγκοινωνιών αλλά και στις άδειες ασκήσεως των επαγγελμάτων μηχανικών ηλεκτρικών οχημάτων. Ειδικότερα, στο άρθρο 92 του νόμου η παρ. 11 του άρθρου 62 του ν. 4710/2020 (Α’ 142) αναφέρονται τα εξής επαγγέλματα με βασικό σκοπό τη συντήρηση και την επισκευή “οχημάτων υψηλής τάσης”:

    -Μηχανοτεχνίτης

    -Ηλεκτροτεχνίτης

    -Διπλωματούχος Μηχανικός Οχημάτων

    -Τεχνολόγος Μηχανικός Οχημάτων

    Κλάδος Πληροφορικής – Ειδικοί στην Κυβερνοασφάλεια (Cyber Security Experts):

    Η ορμητική διείσδυση της τέταρτης βιομηχανικής επανάστασης και πιο συγκεκριμένα της τεχνητής νοημοσύνης σηματοδοτεί την είσοδο στην εποχή της αυτοματοποιημενης οικονομίας, και μιας εποχής νέων ήπιων δεξιοτήτων. Οι εξελίξεις αυτές έχουν σοβαρές επιπτώσεις στη διάρθρωση της απασχόλησης. Ορισμένα επαγγέλματα, αυτά που είναι κυρίως σε ανειδίκευτο χώρο και αφορούν χειρονακτικές εργασίες ρουτίνας, θα δεχτούν μεγάλη πίεση και θα συρρικνωθούν, ενώ οι εξειδικευμένες υψηλών δεξιοτήτων θέσεις στον χώρο του IT θα δουν αυξημένη ζήτηση.

    Πιο συγκεκριμένα, η αύξηση των κυβερνοεπιθέσεων και η ισχυρή εξάρτηση από ψηφιακά συστήματα καθιστούν την κυβερνοασφάλεια ένα από τα πιο σημαντικά ζητήματα της εποχής μας. Η ζήτηση για ειδικούς στον τομέα αυτό θα αυξηθεί κατακόρυφα την επόμενη δεκαετία. Αυτοί οι επαγγελματίες είναι αναγκαίοι για την προστασία των ψηφιακών υποδομών, των επιχειρήσεων, των οργανισμών και των ατομικών χρηστών από την αυξανόμενη απειλή των κυβερνοεπιθέσεων. Καθώς οι τεχνολογίες εξελίσσονται και η τέταρτη βιομηχανική επανάσταση ξεδιπλώνεται, οι κυβερνοεγκληματίες αναπτύσσουν παράλληλα πιο πολύπλοκες και εξελιγμένες μεθόδους επίθεσης. Γι’αυτό το λόγο αρκετοί εκπαιδευτικοί φορείς και επιχειρήσεις έχουν επεκτείνει το εύρος επιμόρφωσης του προσωπικού τους προσφέροντας κατάρτιση για τη περαιτέρω οχύρωση στην κυβερνοασφάλειά τους. Η εστίαση θα μετατοπιστεί προς την ανάπτυξη προληπτικών μέτρων και τη δημιουργία ασφαλέστερων ψηφιακών περιβαλλόντων, καθώς και στην εκπαίδευση του ανθρώπινου παράγοντα στην αντιμετώπιση κυβερνοαπειλών.

    Κάποια σχετιζόμενα επαγγέλματα με τον κλάδο της πληροφορικής που βλέπουν ήδη αυξανόμενη ζήτηση:

    -Δικηγόροι με εξειδίκευση στην Προστασία των Δεδομένων

    -Αναλυτές Μεγάλων Δεδομένων (Large Language Models & Massive Big Data)

    -Ειδικοί στην Κυβερνοασφάλεια

    -Ειδικοί στην Generative A.I.

    Κλάδος Ιατρικής & Τεχνολογίας – Τεχνικοί Νανοτεχνολογίας

    Παρότι η χρήση νανοσωματιδίων είναι γνωστή από την αρχαιότητα, η νανοτεχνολογία σήμερα έχει εξελιχθεί σε μία επιστήμη που εμπνέει φουτουριστική φαντασία. Η νανοτεχνολογία εφαρμόζεται στην ιατρική με απίστευτα αποτελέσματα, στο διάστημα για προστασία των διαστημικών σταθμών, στη πληροφορική όπου ενισχύει νέες γενιές υπολογιστών αλλά και στο ευρύ εμπόριο για απλή καταναλωτική χρήση από το κοινό. Η πραγματική πρόκληση είναι η αξιόπιστη χρήση αυτών των τεχνικών για την κατασκευή λειτουργικών συσκευών νανοκλίμακας. Οι φυσικές ιδιότητες της ύλης, όπως το σημείο τήξης, η ηλεκτρική αγωγιμότητα και η χημική αντιδραστικότητα, διαφοροποιούνται πολύ στη νανοκλίμακα. Ως εκ τούτου, η συρρίκνωση μιας συσκευής μπορεί να επηρεάσει την απόδοσή της. Αν καταφέρουμε να κατακτήσουμε αυτή την τεχνολογία, ωστόσο, θα έχουμε την ευκαιρία να βελτιώσουμε όχι μόνο τα ηλεκτρονικά είδη και προιόντα αλλά και κάθε είδους τομείς της σύγχρονης ζωής.

    Επαγγέλματα με άμεση ζήτηση στον χώρο της νανοτεχνολογίας:

    -Nanotexturing τεχνίτες με εξειδίκευση στα ηλιακά πάνελ

    -Μηχανικοί με εξειδίκευση στους νανο-σένσορες

    -Ειδικοί βιο-νανοτεχνολογίας (παρακολούθηση ποιότητας υγείας)

    Συνοψίζοντας, οι αναδυόμενοι κλάδοι που βασίζονται σε συγκεκριμένες επιστήμες και μεθόδους θα ανατρέψουν άμεσα τον τρόπο που δουλεύουμε στην Ελλάδα. Αυτοί οι κλάδοι περιλαμβάνουν ειδικούς στα ηλεκτρονικά οχήματα (από αυτοκίνητα μέχρι και τραίνα), τεχνικοί στην πληροφορική της κυβερνοασφάλειας, επιστήμονες μεγάλων δεδομένων, ειδικούς τεχνητής νοημοσύνης και άτομα με εξειδίκευση στη νανοτεχνολογία. Η εκπαίδευση, η κατάρτιση και η υποστήριξη αυτών των επαγγελμάτων θα αποτελέσουν το κλειδί για την ανάπτυξη της χώρας και τη διατήρηση της ανταγωνιστικότητάς της στην παγκόσμια σκηνή.


Κωνσταντίνος Κατσανέβας, Διευθύνων Σύμβουλος Career Gate

  • Στον απόηχο της υγειονομικής και οικονομικής κρίσης που προκάλεσε ο COVID-19 όπως και στη σκιά του πολέμου στην Ουκρανία και την ενεργειακή κρίση την οποία επέφερε, ο εργαζόμενος πολίτης έχει έρθει αντιμέτωπος με νέες προκλήσεις.

    Με το πέρασμα των τελευταίων τριών χρόνων, χάθηκαν 52 εκατομμύρια θέσεις εργασίας παγκοσμίως ενώ διαγνώστηκαν σημαντικές διαταραχές στην αγορά εργασίας. Αλλαγές στην επιλογή καριέρας, η ένταξη της τηλεργασίας σε συνδυασμό με τη μεταβαλλόμενη ζήτηση ανθρώπινου δυναμικού σε ορισμένους κλάδους, είναι όλοι παράγοντες που έχουν συμβάλλει σε αλλαγές στην αγορά εργασίας.

    Αγορά Εργασίας: Σε σταθερά υψηλά επίπεδα ο Δείκτης Τάσεων κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2022

    Παρόλα αυτά, ακόμη και πριν από την πανδημία, ο εργασιακός χώρος βίωνε ήδη πρωτοφανείς μετασχηματισμούς, μέσω της τέταρτης βιομηχανικής επανάστασης, των δημογραφικών αλλαγών και της κλιματικής αλλαγής.

    Η Ελλάδα, όντας μια χώρα που βασίζεται κυρίως στον τουριστικό κλάδο για την οικονομική της ανάπτυξη, έχει καλλιεργήσει μια οικονομία που απαιτεί «χαμηλές δεξιότητες» με βάση τα Ευρωπαϊκά δεδομένα. Πράγματι, σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Κέντρο για την Ανάπτυξη της Επαγγελματικής Κατάρτισης (CEDEFOP), η Ελλάδα καταλαμβάνει τη χαμηλότερη θέση στην αναλογία των θέσεων εργασίας υψηλών δεξιοτήτων σε σύγκριση με τις υπόλοιπες Ευρωπαϊκές χώρες.

    Παρόλα αυτά, σύμφωνα με τον Εθνικό Μηχανισμό Διάγνωσης Αναγκών Αγορας Εργασίας, τα τελευταία χρόνια έχει σημειωθεί αυξημένη ζήτηση για υψηλές δεξιότητες που όμως έχει συναντήσει μία αναντιστοιχία προσόντων στον πληθυσμό της χώρας. Ως εκ τούτου, απώτερος στόχος του κράτους θα έπρεπε να είναι η παροχή ευκαιριών ανάπτυξης δεξιοτήτων που σχετίζονται με τις ανάγκες των καταρτιζόμενων, της κοινωνίας και της οικονομίας.

    Ενώ οι αλλαγές στο χώρο εργασίας έχουν οδηγήσει στην εμφάνιση νέων ευκαιριών και μορφών απασχόλησης, έχουν επίσης δημιουργήσει ερωτήματα όπως ‘ποια επαγγέλματα θα υπάρχουν στο μέλλον’. Σημαντική πτυχή ως προς τα επαγγέλματα του μέλλοντος είναι η συμμετοχή των επιχειρήσεων στην ανάπτυξη προγραμμάτων αναβάθμισης δεξιοτήτων (up/reskilling) ώστε να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για πρόσληψη και διατήρηση εξειδικευμένου προσωπικού σε αυτές.

    Επομένως, αλλαγές αλλά και προκλήσεις στο χώρο εργασίας απαιτούν νέα είδη δεξιοτήτων. Η απόκτηση δεξιοτήτων όπως η κριτική σκέψη, η ανάληψη ευθυνών, η διοίκηση, οι ηγετικές ικανότητες και η επικοινωνία, φαίνεται να είναι ο δρόμος που θα γεφυρώσει το χάσμα μεταξύ των παραδοσιακών και των σύγχρονων επαγγελμάτων και θα επιτρέψει στην ομαλή μετάβαση από το σχολείο στο πανεπιστήμιο, και από το πανεπιστήμιο στην αγορά εργασίας.

    Εστίαση στις υψηλές» δεξιότητες

    Αλλά πως μπορούμε να μετατοπίσουμε την εστίαση από τις «χαμηλές» στις «υψηλές» δεξιότητες;

    Σίγουρα αυτό είναι ένα ζήτημα που δεν αφορά μονομερείς ενέργειες. Απαιτεί τόσο πολιτικές απαντήσεις και μεταρρυθμίσεις, όσο περισσότερες επενδύσεις στις ικανότητες των ανθρώπων και στους θεσμούς της αγοράς εργασίας. Αντίστοιχα, απαιτεί εστίαση στη δια βίου μάθηση και επιμόρφωση πέραν της εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση καθώς και στην προώθηση υγιών προτύπων που δεν αφορούν μόνο στην άμεση εξασφάλιση κέρδους αλλά στην ουσιαστική εξέλιξη του ατόμου.

    Η άλλη όψη του νομίσματος αφορά τη συμβολή των επιχειρήσεων. Επιβάλλεται από πλευράς του ιδιωτικού τομέα η δημιουργία θέσεων υψηλότερων δεξιοτήτων προκειμένου να πιεστεί ο δυνητικός εργαζόμενος να τις αποκτήσει. Τέλος, η επένδυση στην παροχή σωστού επαγγελματικού προσανατολισμού σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης, στην επαγγελματική κατάρτιση και στις υπηρεσίες απασχόλησης είναι καίριας σημασίας τόσο για τους έφηβους όσο και για τους ενήλικες.

    Οι υπηρεσίες επαγγελματικού προσανατολισμού σε έναν μεταβαλλόμενο εργασιακό χάρτη δε βοηθούν μόνο στον εντοπισμό κλίσεων, ενδιαφερόντων και ικανοτήτων, αλλά και στην αξιοποίηση ευκαιριών κατάρτισης και απασχόλησης σύμφωνα με τους προσωπικούς στόχους του εκάστοτε ατόμου.

    Ωστόσο, για να είναι αποτελεσματικές, οι υπηρεσίες αυτές πρέπει να είναι ανθρωποκεντρικές και να λαμβάνουν επίσης υπόψη τις εξελισσόμενες ανάγκες της αγοράς εργασίας, τους ευρύτερους εθνικούς οικονομικούς στόχους και τα δεδομένα της εποχής. Καθώς υπάρχει αυξημένη ανάγκη να συνδεθούν οι εκπαιδευτικές εκροές με τις ανάγκες της αγοράς εργασίας, πρέπει ο επαγγελματικός προσανατολισμός να είναι συναφής με τους πυλώνες τόσο της ανθρώπινης όσο της οικονομικής ανάπτυξης.

    Ενώ οι νέες προκλήσεις σε παγκόσμιο επίπεδο έχουν δημιουργήσει ανησυχίες για αβέβαιη οικονομική ανάκαμψη, η επένδυση στον επαγγελματικό προσανατολισμό, στην ανάπτυξη δεξιοτήτων και στη σύνδεση της εκπαίδευσης με την αγορά εργασίας, θα διασφαλίσουν ότι περισσότεροι εργαζόμενοι και επιχειρήσεις θα είναι προετοιμασμένοι για τις προκλήσεις και τις ευκαιρίες που θα μας παρουσιάσει το μέλλον της εργασίας.


Ντόρα Χριστοδούλου, Business Development Manager Career Gate

  • «Ποιο επάγγελμα μου ταιριάζει;». «Ποια στάδια πρέπει να ακολουθήσω, ώστε να έχω μία επιτυχημένη επαγγελματική πορεία;». Αυτές είναι δύο σημαντικές ερωτήσεις που υποβάλλουν στον εαυτό τους τη σημερινή εποχή οι νέοι. Οι επαγγελματικές επιλογές αποτελούν σημαντικό σταυροδρόμι, καθώς επηρεάζουν σημαντικά τη ζωή του ατόμου. Σήμερα η αγορά εργασίας είναι αρκετά περίπλοκη. Συνεχείς αλλαγές σε συνδυασμό με την ραγδαία εξέλιξη των απαιτήσεων στα νέα επαγγέλματα έχουν ως αποτέλεσμα το ζήτημα να καθίσταται περίπλοκο, καθώς σε αυτές τις συνθήκες οι εργαζόμενοι βρίσκονται μπροστά σε προκλήσεις που καθιστούν τον σχεδιασμό του επαγγελματικού τους μέλλοντος δύσκολο και απαιτητικό.

    Συχνά οι νέοι δεν έχουν ανακαλύψει τις επαγγελματικές τους κλίσεις και η επιλογή σπουδών τους, είτε γίνεται τυχαία είτε αποτελεί επιλογή άλλων για αυτούς, γεγονός το οποίο συχνά, οδηγεί σε εγκατάλειψη των σπουδών ή σε επιλογή επαγγελμάτων που δεν σχετίζεται με αυτές. Επομένως, οι επαγγελματικές επιλογές λόγω της εξαιρετικής σημασίας τους πρέπει να γίνονται με προσεκτική αποκρυπτογράφηση της προσωπικότητας και των κλίσεων κάθε ατόμου.

    Αν οι επιλογές δεν οδηγήσουν στο επιθυμητό αποτέλεσμα οι νέοι πρέπει, χωρίς χρονοτριβές, να κατευθυνθούν σε εναλλακτικές αποφάσεις που θεωρούν πως τους ταιριάζουν, δίχως να επαναπαύονται σε θέσεις εργασίας ή επαγγελματικές σχέσεις που δεν μπορούν να τους προσφέρουν δυνατότητες εξέλιξης και επίτευξης των προσωπικών τους επιδιώξεων.

    Είναι γεγονός ότι το άτομο μέσα από τις δυσκολίες ανακαλύπτει περισσότερο τον εαυτό του και είναι σε θέση να βρει λόγους και να δημιουργήσει συνθήκες, οι οποίες θα το οδηγήσουν στις σωστές επιλογές.

    Είναι επίσης σαφές ότι η ύπαρξη καταρτισμένων επαγγελματιών οι οποίοι επέλεξαν τον επαγγελματικό κλάδο δραστηριοποίησής τους ανάλογα με τις κλίσεις τους, τους καθιστά περισσότερο αποδοτικούς, ικανούς και ανταγωνιστικούς, αναβαθμίζοντας τόσο το επίπεδο παρεχόμενων υπηρεσιών στην κοινωνία, όσο και την οικονομική κατάσταση του κράτους. Η καλύτερη συμβουλή για τους νέους είναι να γίνουν αυτό που είναι και όχι αυτό που νομίζουν ότι είναι. Να επιλέξουν δηλαδή το επάγγελμα που πραγματικά τους ταιριάζει, τους ενδιαφέρει και μπορούν να ανταπεξέλθουν.

    Είναι γεγονός ότι ο εργασιακός χώρος έχει μετασχηματιστεί τα τελευταία χρόνια. Οι αλλαγές στο χώρο εργασίας δεν πρέπει ωστόσο να φοβίζουν. Αντίθετα, σε αρκετές περιπτώσεις ίσως αποδειχτούν ευεργετικές για τη συνέχεια της πορείας ενός ατόμου τόσο στην επαγγελματική όσο και στην κοινωνική του ζωή.

    Οι εργαζόμενοι πρέπει να προσαρμόζονται στις ταχύτατες αλλαγές της αγοράς εργασίας, ώστε να μπορούν να μεταπηδήσουν σε συναφή επαγγέλματα ή σε άλλες ειδικότητες με καλύτερες προοπτικές, αν οι συνθήκες τοαπαιτούν. Αντίθετα τα άτομα που δεν φανερώνουν διάθεση να αναπτύξουν και να εξελίξουν τις δεξιότητες τους θα συναντήσουν σημαντικές δυσκολίες στη διαχείριση επαγγελματικών προκλήσεων. Προκειμένου να επιτευχθεί η δυνατότητα ευελιξίας των ατόμων στην αγορά εργασίας, απαραίτητη προϋπόθεση είναι η δια-βίου εκπαίδευση, δηλαδή η μακροχρόνια διαδικασία εκπαίδευσης σε όλη τη διάρκεια της ζωής του ατόμου.

    Το 2023 έχει χαρακτηριστεί ως έτος ευρωπαϊκών δεξιοτήτων με στόχους την αναβάθμιση των δεξιοτήτων των ατόμων και την σύνδεσή τους με την αγορά εργασίας. Κάθε άτομο πρέπει να είναι πρόθυμο να αναπτύξει σημαντικές δεξιότητες, οι οποίες θα το βοηθήσουν να κατανοήσει και να σχεδιάσει την επαγγελματική του σταδιοδρομία γράφοντας την δική του ιστορία.

    Ο επαγγελματικός προσανατολισμός και η δια βίου εκπαίδευση θα ενισχύσουν την απόκτηση της αναγκαίας αυτογνωσίας και των δεξιοτητων ώστε να σχεδιαστεί με σοβαρότητα και υπευθυνότητα το επαγγελματικό μέλλον του ατόμου. Ο χώρος της εργασίας περικλείει ένα σημαντικό μέρος της ζωής μας, οπότε το επάγγελμα που θα ακολουθήσει κανείς πρέπει να συνάδει με τις κλίσεις και τα ενδιαφέροντά του.

    Ως σύμβουλοι επαγγελματικού προσανατολισμού πρέπει να βοηθήσουμε και να ενημερώσουμε τους νέους, ώστε να νιώσουν δημιουργικοί αναζητώντας αυτό που αγαπάνε τόσο στην επαγγελματική όσο και στην κοινωνική τους ζωή.


Θανάσης Λέλες, Επιστημονικός Υπεύθυνος Career Gate

  • Εν όψει του 2023 ως Ευρωπαϊκό έτος δεξιοτήτων, ερωτήματα περί δια βίου μάθησης και εξέλιξης αποκτούν καίρια σημασία.

    Στις μέρες μας, η επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση των νέων μοιάζει με ένα σταυροδρόμι με πολλαπλά μονοπάτια, ενώ η απόκτηση ενός πτυχίου συνοδεύεται από μια γενική αβεβαιότητα. Ως εκ τούτου, η εξέλιξη νέων γνώσεων, δεξιοτήτων και ικανοτήτων είναι κλειδί για να καταφέρουμε να ανταποκριθούμε στα πρότυπα μιας διαρκώς εξελισσόμενης κοινωνίας και να ευημερήσουμε σε συγκεκριμένα επαγγέλματα ή και στην ευρύτερη αγορά εργασίας.

    Η εξέλιξη δεξιοτήτων, δεν είναι κάτι που αφορά το άτομο και μόνο, αλλά συμβάλλει και στην επίτευξη κοινωνικών στόχων.

    Δεξιότητες όπως η κριτική σκέψη, οι διαπροσωπικές δεξιότητες, η διαχείριση χρόνου, η επίλυση προβλημάτων, η ηγεσία και η ενσυναίσθηση μπορούν να συμβάλλουν τόσο στην αποδοτική λήψη αποφάσεων όσο και στην αναζήτηση καλύτερων ευκαιριών απασχόλησης.

    Παράλληλα, με την ανάπτυξη νέων δεξιοτήτων, μπορούμε να δούμε σε τι είμαστε πραγματικά ‘καλοί’, ποιες είναι οι κλίσεις μας και τα ταλέντα μας, και να καταφέρουμε να εργαστούμε σε έναν χώρο που όχι μόνο είμαστε αποδοτικοί αλλά μας φέρνει και άμεση ικανοποίηση.

    Ως εκ τούτου, η ανάπτυξη δεξιοτήτων είναι απαραίτητη για την ανταπόκριση σε νέες ευκαιρίες και προκλήσεις καθώς και για την αντιμετώπιση των νέων απαιτήσεων των μεταβαλλόμενων οικονομιών και των νέων τεχνολογιών στα πλαίσια της παγκοσμιοποίησης.

    Ανατρέχοντας στο παραπάνω διάγραμμα, η ανάπτυξη των δεξιοτήτων μας μπορεί να μας βοηθήσει να ‘ξεφύγουμε’ από το πως μας έχουν μάθει την επιτυχία, δηλαδή ως ένα δίπολο ανάμεσα στο μισθό και τον επαγγελματικό τίτλο, και να στραφούμε στην ουσία και τον συνυπολογισμό ποικίλων παραγόντων όπως η ψυχική και η σωματική υγεία, ο ελεύθερος χρόνος και η αγάπη γι αυτό που κάνουμε.

    Αλλά πως μπορούμε να ανακαλύψουμε και να εξελίξουμε τα ταλέντα και τις δεξιότητες μας ώστε να βρούμε εν τέλει την εργασία που μας ταιριάζει;

    Ο δρόμος του επαγγελματικού προσανατολισμού μπορεί να μας ανοίξει την πόρτα σε πολλές πτυχές της προσωπικής μας εξέλιξης. Από την εξερεύνηση των κλίσεων και των ενδιαφερόντων μας, μέχρι την αντίληψη της προσωπικότητας μας και την ανακάλυψη των ικανοτήτων και δεξιοτήτων μας, ο επαγγελματικός προσανατολισμός γίνεται ένα ταξίδι από την αβεβαιότητα προς τις τεκμηριωμένες αποφάσεις που μπορούν να μας ωθήσουν σε ένα ευτυχισμένο και επιτυχημένο μέλλον.

    Αντίστοιχα, σύμφωνα με έρευνες του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης, με τον κατάλληλο επαγγελματικό προσανατολισμό και τη δια βίου εκπαίδευση, οι νέοι μπορούν να λαμβάνουν περισσότερες αποφάσεις από ό,τι στο παρελθόν, ενώ παραμένουν ενημερωμένοι για τον αυξανόμενο δυναμισμό της αγοράς εργασίας και την ταχέως μεταβαλλόμενη ζήτηση για νέες δεξιότητες.

    Έτσι, ο επαγγελματικός προσανατολισμός και η επαγγελματική κατάρτιση βοηθούν τα άτομα όχι μόνο να ανακαλύψουν τις δυνατότητες τους αλλά και να τις αξιοποιήσουν. Παράλληλα, αποτελούν κεντρικούς πυλώνες για την προσωπική εξέλιξη, ενώ παρέχουν εξατομικευμένες, αμερόληπτες και έγκαιρες πληροφορίες καθώς και υποστήριξη ώστε να λαμβάνει κανείς τεκμηριωμένες αποφάσεις για τη ζωή του.


Ντόρα Χριστοδούλου, Business Development Manager Career Gate

  • Εφηβεία καλείται το στάδιο ανάπτυξης του ατόμου που χαρακτηρίζεται από ραγδαίες ψυχοσωματικές αλλαγές. Οι ορμονικές διακυμάνσεις και η ευμεταβλητότητα στη συμπεριφορά και τα συναισθήματα, η αναζήτηση ταυτότητας, η κατάκτηση σύνθετων γνωστικών δεξιοτήτων και πιο αφηρημένων εννοιών, ο πειραματισμός ως προς τη σεξουαλικότητα και τη σχέση των δύο φύλων, που δίνουν ψυχοκοινωνικές διαστάσεις στην ιδιαίτερη αυτή αναπτυξιακή φάση, αποτελούν πηγή άγχους για τον έφηβο, ο οποίος προσπαθεί να συνθέσει την προσωπικότητά του, να αυτονομηθεί και να διαμορφώσει τη σχέση του με τον κόσμο.

    Μέσα σε αυτή τη δύσκολη και συναρπαστική συνάμα περίοδο ζωής, κατά την οποία ο έφηβος εστιάζει το ενδιαφέρον του στην επίτευξη των αναπτυξιακών του στόχων, επιφορτίζεται και με την ανάγκη να αποφασίσει για την επαγγελματική του πορεία και να επιλέξει τις κατάλληλες σπουδές, πράγμα που δυσχεραίνει λόγω του συνεχώς αυξανόμενου ρυθμού μεταβολών στην αγορά εργασίας. Η ραγδαία ανάπτυξη της τεχνολογίας , οι νέες μορφές εργασίας που συνεχώς ανακύπτουν, η εξαφάνιση παραδοσιακών επαγγελμάτων, η παγκοσμιοποίηση της οικονομίας και της κοινωνίας, αλλά και οι αυξανόμενες απαιτήσεις για ολοένα και περισσότερα προσόντα των εργαζομένων, είναι παράγοντες που καθιστούν δυσκολότερη τη λήψη αποφάσεων.

    Οι κλίσεις, τα ενδιαφέροντα, οι καλές επαγγελματικές προοπτικές και εργασιακές συνθήκες, οι καλές αποδοχές, αλλά και η επίτευξη της ψυχικής ισορροπίας είναι κάποιες από τις σκέψεις που απασχολούν έντονα τον έφηβο και τους γονείς του. Όλα αυτά , βέβαια, σε άμεση συνάρτηση με τα βιώματα, την επιρροή του οικογενειακού περιβάλλοντος, των φίλων αλλά και των ΜΜΕ, που οδηγούν κάποιες φορές σε λανθασμένες επιλογές, αφού τα κριτήρια συχνά αναδιαμορφώνονται με γνώμονα το κύρος ή τον αριθμό των μορίων μιας σχολής, χωρίς να λαμβάνονται υπόψιν τα πραγματικά θέλω του ατόμου. Άμεση απόρροια αυτών αποτελεί το γεγονός ότι το 25% των εισακτέων ετησίως εγκαταλείπουν τις σπουδές τους και αναζητούν άλλα επαγγελματικά μονοπάτια.

    Τι απαιτείται, λοιπόν, για τον καθορισμό μιας επιτυχούς και ευτυχισμένης επαγγελματικής πορείας στη δύσκολη περίοδο της εφηβείας; Βασικός πυλώνας είναι η γνωριμία του εφήβου με τον ίδιο του τον εαυτό. Η ανακάλυψη της προσωπικότητάς του και η αυτογνωσία θα του επιτρέψουν να ανιχνεύσει ορθά τις δεξιότητές και τα ενδιαφέροντά του και να θέσει τους σωστούς επαγγελματικούς στόχους.

    Το επόμενο βασικό βήμα είναι η αναζήτηση αξιόπιστων πληροφοριών από ειδικούς και έγκυρες πηγές (επιτυχημένους επαγγελματίες, ειδικούς συμβούλους κα) σχετικά με τα επαγγέλματα, το αντικείμενο σπουδών, τις ιδιαίτερες ικανότητες που απαιτούνται, τις οικονομικές απολαβές, την ιεραρχική ανέλιξη κ.α. Και, βεβαίως, απαραίτητο βήμα αποτελεί η συσχέτιση και η ταύτιση της προσωπικότητάς του με τις αντίστοιχες σχολές και επαγγέλματα.

    Σε όλα τα παραπάνω βήματα καθίσταται βαρύνουσας σημασίας ο ρόλος των γονέων, οι οποίοι καλούνται να συμβάλλουν στην διερεύνηση των κατάλληλων για το παιδί τους σπουδών συμβουλευτικά και υποστηρικτικά, να ενημερωθούν από κοινού για τις πιθανές επαγγελματικές επιλογές, να αποφύγουν την ταύτιση του παιδιού τους με δικές τους επαγγελματικές επιθυμίες ή την επιρροή από οικονομικές ανησυχίες, να το ενθαρρύνουν και να τονώσουν την αυτοεκτίμησή του τονίζοντας τα δυνατά του σημεία και αποφεύγοντας τις συγκρίσεις.

    Στη διερεύνηση του επαγγελματικού προσανατολισμού σημαντικό ρόλο, προφανώς, διαδραματίζει ο Σύμβουλος Σταδιοδρομίας, ο οποίος θα καλύψει τα κενά της ελλιπούς πληροφόρησης ή της παραπληροφόρησης από μη έγκυρες πηγές, θα ανιχνεύσει μαζί με τον έφηβο τα ενδιαφέροντά του, θα εκπονήσει αξιόπιστα τεστ επαγγελματικού προσανατολισμού για τη χαρτογράφηση της προσωπικότητά του και την ταύτιση με τα επαγγέλματα που του ταιριάζουν, θα ενημερώσει για τις προοπτικές και τις διεξόδους στην αγορά εργασίας, καθώς και για τα προγράμματα σπουδών κάθε σχολής και τις δυνατότητες ιεραρχικής ανέλιξης, ώστε να αποκτήσει ο έφηβος την απαιτούμενη γνώση που θα τον οδηγήσει με ασφάλεια να αναλάβει την ευθύνη της κρίσιμης για τη σταδιοδρομία και ευτυχία του απόφασης.

    Μια σύγχρονη μέθοδος επαγγελματικής συμβουλευτικής, εφαρμοσμένη επί σειρά ετών, που πρέπει να ληφθεί υπόψιν για τη σωστή επιλογή σπουδών και επαγγέλματος είναι ο Χρυσός Κανόνας Σταδιοδρομίας, ο οποίος επικεντρώνεται στις ακόλουθες σημαντικές παραμέτρους:

    1. Ενδιαφέροντα-κλίσεις-ταλέντα, που αποτελούν τη βάση της προσωπικότητας

    2. Επιδόσεις-θέληση, που παρέχουν τις ενδείξεις για την επαγγελματική πορεία και τις προοπτικές ανέλιξης

    3. Τα οικογενειακά και οικονομικά δεδομένα

    4. Η αγορά εργασίας, εξωγενής αλλά όχι αμελητέος παράγοντας επιλογής

    5. Τυχαίοι παράγοντες-συμπτώσεις, που διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στη ζωή

    Άτομα με υψηλές επιδόσεις και ισχυρή θέληση μπορούν να διαπρέψουν ακόμα και στα πιο κορεσμένα επαγγέλματα, ενώ άτομα με χαμηλές επιδόσεις και ισχνή θέληση είναι καλό να προσφεύγουν σε πιο ασφαλείς επαγγελματικές επιλογές.

    Συνεπώς, όποια κι αν είναι η τελική επιλογή του εφήβου, για να είναι επιτυχής, θα πρέπει να προηγηθεί η γνώση που θα οδηγήσει στην αποφυγή επισφαλών αποφάσεων και θα τον απαλλάξει από ένα πρόσθετο άγχος στην ιδιαίτερη περίοδο ζωής που διανύει. Όπως ,άλλωστε, λέει και ο Δημόκριτος «Οὔτε τέχνη οὔτε σοφίη ἐφικτόν, ἐάν μή μάθῃ τις».


Θάνια Λιναρδάκη, Φιλόλογος - Σύμβουλος Σταδιοδρομίας | Διευθύντρια φροντιστηρίου ΔΙΑΚΡΟΤΗΜΑ-AFTER SCHOOL ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ

  • Η πανδημία των τελευταίων χρόνων και η συνακόλουθη υγειονομική κρίση επηρέασε σε σημαντικό βαθμό τη ζωής μας, περισσότερο όμως τον τρόπο με τον οποίο εργαζόμαστε. Αλλαγές που θα έπρεπε να έχουν υπάρξει εδώ και χρόνια αναγκαστικά εφαρμόστηκαν ΄έν μία νυχτί ΄. Η προσαρμογή σε αυτές τις αλλαγές ήταν άμεση με χαρακτηριστικό παράδειγμα τον κλάδο της εκπαίδευσης, την γνωστή πια σε όλους μας τηλεκπαίδευση.

    Όπως γίνεται αντιληπτό η τηλεργασία ήρθε για να μείνει ενώ η πανδημία επιτάχυνε τη διαδικασία προσαρμογής και της χώρας μας στα δεδομένα της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης. Η ρομποτική, η τεχνητή νοημοσύνη και γενικότερα η ανάπτυξη της ψηφιακής τεχνολογίας έχουν ως αποτέλεσμα τη δημιουργία θέσεων εργασίας και την κατάργηση κάποιων άλλων, πιο ‘’παραδοσιακών’’.

    Συνεπώς και σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του ΣΕΒ για το μέλλον της εργασίας στην Ελλάδα, οι ραγδαίες εξελίξεις νέων τεχνολογιών δημιουργούν την ανάγκη για ένα νέο είδος ανθρώπινου δυναμικού με νέες δεξιότητες και υψηλών προσόντων. Είναι γεγονός ότι 4 στις 10 θέσεις εργασίας θα μετασχηματιστούν εξαιτίας της τεχνητής νοημοσύνης σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Κέντρο για την Ανάπτυξη της Επαγγελματικής Κατάρτισης (CEDEFOP) και ως αποτέλεσμα, το 85% των επαγγελμάτων το 2030 δεν μπορούμε να το γνωρίζουμε σήμερα. Ακόμα και σήμερα το 70% των επιχειρήσεων δηλώνει ότι χρειάζεται πρόσβαση σε νέες πηγές τελέντων.

    Το διακύβευμα μπροστά σε αυτές τις αλλαγές είναι η ανάγκη σχεδιασμού και προώθησης ενός άρτιου προγράμματος επαγγελματικού προσανατολισμού και η προσαρμογή στις νέες συνθήκες. Συχνά οι μαθητές δεν έχουν ανακαλύψει τι είναι αυτό που θέλουν να σπουδάσουν και επιλέγουν ένα επιστημονικό πεδίο ή τομέα σπουδών με βασικό κριτήριο τα αγαπημένα τους μαθήματα και όχι βάσει των επαγγελματικών επιλογών που προκύπτουν μέσα από αυτές.

    Ως σύμβουλοι Επαγγελματικού Προσανατολισμού και ως εκπαιδευτικοί έχουμε υποχρέωση να προσφέρουμε το σύνολο των ενεργειών που θα προσανατολίσουμε το άτομο στην επαγγελματική του σταδιοδρομία. Για να επιτευχθεί ο στόχος πρέπει ο σύμβουλος να ακολουθήσει τον “Χρυσό Κανόνα για τις επιλογές επαγγελμάτων και σταδιοδρομίας”, μία πλέον αναγνωρισμένη μέθοδος που καθιέρωσε ο αείμνηστος Θεόδωρος Κατσανέβας. Ο “Χρυσός Κανόνας” επικεντρώνεται πρώτα στην ανάδειξη των κλίσεων, των προτιμήσεων και των ταλέντων ενός ατόμου. Οι μαθησιακές επιδόσεις και η θέληση αποτελούν την πρώτη ένδειξη των κατευθύνσεων και του επιπέδου σπουδών, το οποίο στοχεύει το κάθε άτομο. Τα οικογενειακά δεδομένα μπορούν να βαρύνουν την πλάστιγγα των επαγγελματικών επιλογών μόνο με την προϋπόθεση ότι ταιριάζει στο άτομο.

    Η αγορά εργασίας και οι προοπτικές επαγγελμάτων αποτελούν ένα σημαντικό εξωγενή παράγοντα που πρέπει να παρουσιάσουμε για τις επαγγελματικές επιλογές. Τέλος οι τυχαίοι παράγοντες διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στη σταδιοδρομία του ατόμου.

    Όλοι αυτοί οι παράγοντες αποτελούν τους βασικούς άξονες που τοποθετούν τους νέους μπροστά από την επιλογή επαγγέλματος, δηλαδή μία ‘’επιλογή ζωής”. Αυτό που πρέπει να έχουμε όλοι όμως υπόψη μας είναι πως ένας σύμβουλος Επαγγελματικού Προσανατολισμού βοηθά τον κάθε νέο ή νέα να ανακαλύψει πρώτα ο ίδιος τον εαυτό του και έπειτα με γνώμονα την προσωπικότητα του, να του αναδείξει τις καταλληλότερες επαγγελματικές επιλογές.

    “Στόχος και σκοπός του Επαγγελματικού Προσανατολισμού είναι η διαμόρφωση άρτιων επαγγελματιών αλλά πάνω από όλα ευτυχισμένων ανθρώπων.”


Θανάσης Λέλες, Επιστημονικός Υπεύθυνος Career Gate

  • Τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότερο τόσο τα παιδιά όσο και οι οικογένειές τους επιθυμούν να πραγματοποιήσουν την καλύτερη δυνατή επιλογή επαγγέλματος. Η κάθε οικογένεια είναι ένα σύστημα μέσα στο οποίο το κάθε παιδί δρα, αναπτύσσεται, διαμορφώνει τις προσδοκίες, τα κίνητρα, τις κλίσεις και τα ταλέντα του.

    Στην γενική αγωγή και στον μέσο όρο των μαθητών ο προσανατολισμός επαγγέλματος πολλές φορές είναι σαφής και ευδιάκριτος. Στην περίπτωση όμως της ειδικής αγωγής όταν τα παιδιά και οι οικογένειες έχουν ανάγκη μιας ιδιαίτερης προσέγγισης για την επιλογή κλίσεων, ταλέντων και άρα επιλογών, προς τα πού πρέπει να στραφεί το ενδιαφέρον;

    Αρχικά, κρίνεται σκόπιμο να αναφερθεί ότι με τον όρο ειδική αγωγή μιλάμε για μια πολυπαραγοντική πραγματικότητα, δηλαδή μια ομπρέλα κάτω από την οποία υπάρχουν παιδιά που φέρουν κάποια γνωμάτευση και φοιτούν κανονικά στο Γενικό Σχολείο καθώς και παιδιά που φοιτούν στο Ειδικό Σχολείο.

    Ας θεωρηθεί, ότι τα παιδιά του Γενικού- Τυπικού Σχολείου έχουν ίσες ευκαιρίες με τα παιδιά του μέσου όρου, καθώς το Γενικό σχολείο δίνει τη δυνατότητα σε παιδιά που φέρουν γνωμάτευση, όπως μαθησιακές δυσκολίες, ΔΕΠ-Υ, αισθητηριακές δυσκολίες καθώς και Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος (ΔΑΦ) υψηλής λειτουργικότητας να φοιτήσουν κανονικά είτε σε Γενικά Λύκεια είτε σε ΕΠΑΛ και τέλος να εξετασθούν για την εισαγωγή τους στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Βέβαια, κρίνεται σκόπιμο να αναφερθεί ότι χρειάζονται μια ειδική διαχείριση και προσανατολισμό για να καταφέρουν τα μέγιστα. Η οριοθέτηση που στη γενική αγωγή είναι επικουρική στην ειδική αγωγή γίνεται αυτοσκοπός, διότι μόνο με τη σωστή καθοδήγηση και αναπλαισίωση είναι δυνατό να επιτευχθεί ο στόχος τόσο από πλευράς παιδιών όσο και από πλευράς οικογένειας.

    Το βασικό ερώτημα έγκειται στο κατά πόσο τα παιδιά έχουν την δυνατότητα επιλογής καθώς δεν είναι πάντα εφικτό να επιλέξουν τα ίδια και σε αυτό το σημείο έρχεται ο ρόλος του γονέα και του σχολείου να παρεισφρήσει. Πιο συγκεκριμένα, στην ειδική αγωγή υπάρχουν οι εξής επιλογές: η επιλογή του ΕΝΕΕΓΥΛ (Ενιαίο Ειδικό Επαγγελματικό Γυμνάσιο- Λύκειο) και η επιλογή του Ε.Ε.Ε.Ε.Κ (Ειδικό Εργαστήριο Επαγγελματικής Εκπαίδευσης & Κατάρτισης). Κρίνεται σκόπιμο να αναφερθεί πως και στις δύο περιπτώσεις υπάρχει κατεύθυνση από πλευράς σχολείου- γονέων με βάση τις κλίσεις του παιδιού καθώς και τις δυνατότητες του. Σε αυτό το σημείο καλό θα είναι να αναφερθεί ότι υπάρχουν κατευθύνσεις καθώς στην περίπτωση του ΕΝΕΕΓΥΛ υπάρχει η επιλογή του τομέα πληροφορικής, τροφίμων και ποτών καθώς και της γεωπονίας ενώ στο Ε.Ε.Ε.Ε.Κ η κατεύθυνση της μαγειρικής, κηπουρικής, ραπτικής, ξυλουργικής, υδραυλικής και κομμωτικής.

    Επιπλέον, τα τελευταία χρόνια η προσπάθεια εδραίωσης των ΙΕΚ όπως και το Μεταλυκειακό έτος ή Μαθητεία προσφέρει αρκετές επιλογές στο παιδί με βασικό σκοπό την καλύτερη δυνατή επιλογή τόσο στη μαθητική του όσο και στην επαγγελματική του πορεία.

    Όπως γίνεται αντιληπτό υπάρχουν αρκετές δυσκολίες σε κάθε περίπτωση και βασικό θέμα είναι όλοι να αφουγκράζονται και να δείχνουν ενδιαφέρον για το τι πραγματικά επιθυμούν τα ίδια τα παιδιά. Βασικό ζητούμενο είναι μέσα στον κόσμο αυτό να είναι χαρούμενα, να νιώθουν ότι μπορούν να προσφέρουν και να έχουν δικαίωμα επιλογής καθώς αυτό είναι λυτρωτικό για τις οικογένειές τους καθώς και για όσους εμπλέκονται ενεργά στην ειδική αγωγή.

    Σε πολλές περιπτώσεις το «μετά» είναι αυτό που ταλανίζει όλους και αν δοθεί μια λύση τότε θα έχει φτιαχτεί ένας καλύτερος κόσμος για όλους. Μέσω του επαγγελματικού προσανατολισμού υπάρχει η δυνατότητα τόσο από την πλευρά του συμβούλου όσο και από την πλευρά του παιδιού της οικογένειας να βρεθεί η καλύτερη δυνατή επιλογή. Είναι χρέος όλων να δοθεί ώθηση σε μια τέτοια κίνηση γιατί μόνο έτσι θα έχει επιτευχθεί να σπάσουν τα στερεότυπα και να υπάρχει δικαίωμα και δυνατότητα επιλογής για αυτό ΜΗΝ ΚΛΕΙΝΕΙΣ ΤΑ ΜΑΤΙΑ στο διαφορετικό, υπάρχει και αυτός ο άγνωστος κόσμος αλλά όχι ανύπαρκτος.

    “Η αγάπη δε δημιουργείται από το να κοιτάει ο ένας τον άλλο, αλλά να κοιτούν προς τα έξω μαζί στην ίδια κατεύθυνση”.

    -Αντουάν ντε Σαιντ- Εξυπερύ


Νάντια Γεωργαλή, Φιλόλογος- Ειδική Παιδαγωγός | Υποψήφια Διδάκτωρ Τμήμα Ψυχολογίας- ΕΚΠΑ

  • Τα τελευταία χρόνια όλο και πιο συχνά ακούμε τον όρο «μαθησιακές δυσκολίες». Οι μαθησιακές δυσκολίες είναι μια ομάδα διαταραχών που επηρεάζουν τις μαθησιακές ικανότητες και επιδόσεις του μαθητή. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο γίνονται αντιληπτές όταν το παιδί είναι πλέον μαθητής. Οι μαθησιακές δυσκολίες επηρεάζουν διάφορους τομείς , τον προφορικό και γραπτό λόγο, την ανάγνωση, τη μαθηματική αλλά και οπτικοακουστική ικανότητα του μαθητή.

    Ας δούμε τις κατηγορίες στις οποίες διακρίνονται οι Μαθησιακές Δυσκολίες:

    • Δυσλεξία

    • Δυσαναγνωσία

    • Δυσγραφία ή Δυσορθογραφία

    • Δυσαριθμησία

    • Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής με ή χωρίς Υπερκινητικότητα (ΔΕΠ-Υ)

    Δυσλεξία

    Η Δυσλεξία είναι μια μαθησιακή δυσκολία κατά την οποία το άτομο δυσκολεύεται να μάθει μέσω της γραπτής ή προφορικής διαδικασίας. Τα άτομα με δυσλεξία έχουν φυσιολογικό ή πάνω από το φυσιολογικό δείκτη νοημοσύνης. Παρουσιάζεται δηλαδή απόκλιση μεταξύ του υψηλού δείκτη νοημοσύνης και των χαμηλών επιδόσεων σε ανάγνωση και γραφή.

    Οι ενδείξεις ανά ηλικιακή ομάδα είναι οι εξής:

    Προσχολική ηλικία (3-4 ετών ) :

    •Καθυστέρηση στην ανάπτυξη της ομιλίας

    •Δυσκολία στην προφορά των λέξεων σε σχέση με τα υπόλοιπα παιδιά

    •Δυσκολία σε απλές κινητικές ικανότητες , όπως το πώς να κλείνει το φερμουάρ , να πλένει τα δόντια του.

    Από την νηπιακή ηλικία μέχρι και 9-10 ετών

    •Δυσκολία στην σχέση γραμμάτων και ήχων

    •Δυσκολία στην ανάγνωση μικρών λέξεων

    •Συγκεκριμένα λάθη σε ανάγνωση και ορθογραφία

    •Αλλάζει την θέση των γραμμάτων μέσα στην λέξη.

    Εφηβική Ηλικία 10-14 ετών :

    •Ανάγνωση σε αργό ρυθμό από το αναμενόμενο

    •Δυσκολία στην ορθογραφία. Παρατηρείτε διαφορετικά ορθογραφικά λάθη της ίδια λέξης στην ίδια σελίδα.

    •Δυσκολία σε προβλήματα και ασκήσεις στα Μαθηματικά

    •Δυσκολία στην γραφή ή δυσανάγνωστη γραφή.

    •Φτωχό λεξιλόγιο

    •Δυσκολία στην αποστήθιση και απομνημόνευση πληροφοριών ενός κειμένου

    •Δυσκολία στην ολοκλήρωση εργασιών μαθημάτων από τον απαιτούμενο χρόνο.

    Πώς αντιμετωπίζω την δυσλεξία;

    •Το πρώτο στάδιο είναι να επικοινωνήσετε με την δασκάλα του.

    •Στην συνέχεια θα πρέπει να απευθυνθείτε σε έναν ειδικό (κέντρο ειδικής αγωγής ) και να ενημερωθείτε για το εκπαιδευτικό πρόγραμμα διάγνωσης και αποκατάστασης.

    •Στο σπίτι μπορείτε να εφαρμόσετε απλές τεχνικές ,όπως να ζωγραφίζετε εικόνες με τα γράμματα που συγχέει.

    •Να επικοινωνείτε με απλές λέξεις και μικρές προτάσεις.

    •Να διαβάζετε μαζί και δυνατά και στην συνέχεια μπορείτε να παίξετε το παιχνίδι των 10 ερωτήσεων (οι ερωτήσεις θα είναι μέσα από το κείμενο που έχετε διαβάσει)

    •Οργανώστε μαζί την καθημερινότητα του. Για παράδειγμα να ντύνεται μόνος του, να πλένεται μόνος του, να δένει τα κορδόνια του και να ετοιμάζει την τσάντα για την επόμενη μέρα.

    •Μετρήστε μαζί αντικείμενα όπως τα ψώνια από το σούπερ μάρκετ για να εξοικειωθεί με τις μαθηματικές έννοιες.

    Σκοπός μας είναι να νιώθει “υπεύθυνο” για τον εαυτό του. Ενθαρρύνετε το παιδί και ενισχύστε τα δυνατά του σημεία.


Αθανασία Παπαδημητρακοπούλου, Φιλόλογος- Ειδική Παιδαγωγός

  • Έφτασε η εποχή που οι τελειόφοιτοι της Γ’ Λυκείου θα διαγωνιστούν για την είσοδό τους στην ανώτερη και ανώτατη εκπαίδευση. Κάνοντας έναν απολογισμό της ολοκλήρωσης της φοίτησης στη Μέση Εκπαίδευση καταλήγει κανείς σε κάποιες διαπιστώσεις.

    Αρχικά, ήρθε η ώρα να αποχαιρετίσουμε τους μαθητές και τις μαθήτριές μας. Ο ρόλος του εκπαιδευτικού όλα αυτά τα χρόνια ήταν κομβικός στο να μεταδώσει γνώσεις αλλά κυρίως στο να ενσταλάξει αξίες στα παιδιά με τις οποίες θα πορευτούν σε όλη τους τη ζωή. Πολλές φορές έχουμε παρατηρήσει ότι οι ίδιοι οι εκπαιδευτικοί αποτελούν σημαντικά πρότυπα για τους μαθητές, οι οποίοι εμπνέονται και είτε ακολουθούν τον επαγγελματικό δρόμο της εκπαίδευσης, είτε φροντίζουν ώστε να αξιοποιήσουν το δυναμικό, τις κλίσεις και τα ταλέντα τους με τον καλύτερο δυνατόν τρόπο, όντας επιτυχημένοι επαγγελματίες όποιον δρόμο κι αν ακολουθήσουν.

    Υπάρχει όμως και το παρασκήνιο σε όλη αυτήν την πορεία: η διαδρομή του παιδιού μέσα από το οικογενειακό περιβάλλον και οι συνθήκες που το καθόρισαν. Δε θα πρέπει να παραβλέψουμε τη συμβολή της οικογένειας και κυρίως των γονέων, οι οποίοι στήριξαν οικονομικά και ιδιαίτερα ηθικά και συναισθηματικά το παιδί στην προσπάθειά του αυτή. Και ενώ οι περισσότεροι γονείς θα νιώσουν μια αίσθηση ανακούφισης και χαράς αν το παιδί τους πετύχει την είσοδό του σε κάποια ανώτερη ή ανώτατη πανεπιστημιακή σχολή υπάρχουν και αρκετοί γονείς που θα νιώσουν μια ματαίωση αν το παιδί δεν εισαχθεί στην πρώτη ή στις πρώτες προτιμήσεις του σύμφωνα με τη συμπλήρωση του μηχανογραφικού δελτίου.

    Σε αυτό το σημείο θα πρέπει να αναρωτηθούμε αν όντως η (πρώτη) προτίμηση του μαθητή ήταν προϊόν δικής του απόφασης ή δέχτηκε πιέσεις από γονείς, εκπαιδευτικούς ή ακόμα κι αν επηρεάστηκε από τον κύκλο των φίλων του. Συνήθως οι λαοπρόβλητες ειδικότητες όπως εκείνες του γιατρού, του δικηγόρου, του αρχιτέκτονα μηχανικού απολαμβάνουν-ακόμα και σήμερα-την αναγνώριση και την επιβράβευση του κοινωνικού συνόλου, παρά τον κορεσμό και την ανεργία. Σε ένα κάπως παρεμφερές πλαίσιο κινήθηκε πριν κάποια χρόνια και το επάγγελμα του δασκάλου/νηπιαγωγού, μόνο που σε αυτήν περίπτωση το κίνητρο δεν ήταν τόσο το γόητρο όσο η άμεση επαγγελματική αποκατάσταση με διορισμό στο Δημόσιο. Τι παρατηρούμε και στις δύο αυτές περιπτώσεις; Ότι μαθητές και μαθήτριες με υψηλή βαθμολογία και απόδοση ΠΡΕΠΕΙ οπωσδήποτε να δηλώσουν σχολές που-πολλοί/πολλές-ούτε θέλουν ούτε διαθέτουν τις απαραίτητες κλίσεις, δεξιότητες ούτε καν την ανάλογη ιδιοσυγκρασία…

    Το αποτέλεσμα αυτής της τάσης είναι το εκπαιδευτικό μας σύστημα να παράγει ανθρώπους δυστυχισμένους και αποτυχημένους στο γεμάτο «γόητρο» επάγγελμά τους. Αυτή η κατάσταση ζημιώνει το κοινωνικό σύνολο καθώς, για παράδειγμα, μια απόφοιτη παιδαγωγός που διάλεξε το επάγγελμά της χωρίς ούτε να το θέλει ούτε να της ταιριάζει αλλά-δυστυχώς-μόνο με γνώμονα την άμεση επαγγελματική αποκατάσταση, πολύ πιθανόν να αποτύχει να επικοινωνήσει κατάλληλα με τους μαθητές/ τις μαθήτριές της. Και επειδή μιλάμε για λειτουργήματα (το ίδιο ισχύει και για όλα τα επαγγέλματα υγείας/πρόνοιας), ένας λόγος παραπάνω είναι η επιλογή να γίνεται ενσυνείδητα και με βάση το ουσιαστικό «θέλω» αλλά και το «μπορώ» του εφήβου.

    Αυτός λοιπόν είναι ο ρόλος του Συμβούλου επαγγελματικού προσανατολισμού: Να εκμαιεύσει από τον νεαρό συμβουλευόμενο τις προτιμήσεις και τα ενδιαφέροντά του καθώς και να αποσαφηνίσει τις δυνατότητές του σε μια ρεαλιστική βάση. Τότε πραγματικά ο μελλοντικός φοιτητής θα είναι και παραγωγικός και αργότερα και ευτυχισμένος στην επαγγελματική-και όχι μόνο-ζωή του. Θα πρέπει όλοι οι εμπλεκόμενοι να αφήσουμε τα παιδιά να αποφασίσουν μόνα τους ή έστω με μια ελάχιστη καθοδήγηση, ώστε και εκείνα κι εμείς να έχουμε πάρει τη σωστή απόφαση και στο τέλος κανείς να μην μπορεί νε επιρρίψει ευθύνες ότι αποφάσισε «άλλος» ή «άλλοι»…


Ντίνα Μαρκοπούλου, Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας | Σύμβουλος Επαγγελματικού Προσανατολισμού | Life Coach

  • Σε λίγες μέρες πέφτει η αυλαία του σχολικού έτους και οι μαθητές της Γ΄ Λυκείου καλούνται να διανύσουν την τελική ευθεία της μαθητικής τους πορείας. Ουσιαστικά, μετά από δώδεκα συναπτά έτη στα θρανία, γίνεται αντιληπτό ότι ένας κύκλος κλείνει και ταυτόχρονα ένας καινούριος ανοίγει.

    Σε αυτό ακριβώς το σημείο είναι που ο κάθε μαθητής συναγωνίζεται πρώτα απ’ όλα τον ίδιο του τον εαυτό. Σε αυτό ακριβώς το σημείο ένα συναίσθημα κατακλύζει όλο του το είναι. Μία λέξη στριφογυρίζει συνεχώς στο μυαλό. Αυτή η λέξη γνωστή σε όλους… Άγχος!

    Το άγχος είναι ένα γνώριμο και οικείο συναίσθημα για όλους τους ανθρώπους. Έρχεται ξαφνικά και δημιουργεί μια περίεργη αίσθηση που δεν είναι δυνατό να εξηγηθεί. Τα βασικά χαρακτηριστικά του άγχους είναι η εφίδρωση, η αδυναμία συγκέντρωσης, η ταχυπαλμία, ο πονοκέφαλος, η διαταραχή ύπνου καθώς και σε πιο έντονες περιπτώσεις, η ζάλη, η ναυτία και τα προβλήματα στο γαστρεντερικό σύστημα.

    Κρίνεται σκόπιμο να αναφερθεί ότι το άγχος είναι δυνατό να υπάρχει στη ζωή αλλά σε καμία περίπτωση να μην λειτουργεί καταστροφικά για το άτομο. Αντιθέτως, καλό είναι το άγχος να παρακινεί τον εκάστοτε μαθητή για να προχωρήσει, να λειτουργήσει ως εφαλτήριο. Και κάπου εδώ έρχεται ο όρος της ψυχικής ανθεκτικότητας, όπου ορίζεται ως μια διαδικασία όπου κάποιος είναι δυνατό να ξεπεράσει τις δύσκολες εμπειρίες- καταστάσεις, να προσαρμοστεί και να τις αντιμετωπίσει με δύναμη, ευελιξία και αντοχή.

    Το ζητούμενο για τον κάθε μαθητή είναι όχι να εστιάσει στο άγχος αλλά στο να θυμηθεί όλα αυτά που έχει διαβάσει, για όλα αυτά που έχει προετοιμαστεί. Είναι καίριας σημασίας να επισημανθεί πως οι Πανελλήνιες δεν είναι ένα κατοστάρι αλλά ένας μαραθώνιος που έχει ξεκινήσει από την πρώτη χρονιά του σχολείου. Οι Πανελλήνιες δεν θα έπρεπε να φαντάζουν ως μονόδρομος αλλά ως ένα σταυροδρόμι όπου ανοίγονται πολλές επιλογές.

    Άλλωστε τα λόγια του ποιητή Κ.Π. Καβάφη θα μπορούσαν να θεωρηθούν ως έναυσμα για αυτή την προσπάθεια:

    «Σα βγεις στον πηγαιμό για την Ιθάκη,

    να εύχεσαι να ‘ναι μακρύς ο δρόμος,

    γεμάτος περιπέτειες, γεμάτος γνώσεις.

    Οι γνώσεις που τελικά αποκομίζει ο καθένας από αυτή την θετική ή αρνητική εμπειρία θα μπορούσαν να αποτελέσουν την αρχή που θα οδηγήσει τον κάθε μαθητή στο να γνωρίσει καλύτερα τον εαυτό του. Σε αυτόν, λοιπόν, τον αγώνα το άγχος δεν έχει καμία θέση καθώς δεν κρίνεται ολόκληρη η ζωή από τις Πανελλήνιες, αντιθέτως ανοίγει ένας καινούριος δρόμος γεμάτος περιπέτειες και νέες γνώσεις.


Νάντια Γεωργαλή, Φιλόλογος- Ειδική Παιδαγωγός | Υποψήφια Διδάκτωρ Τμήμα Ψυχολογίας- ΕΚΠΑ

  • Η καταστροφική εισβολή της πανδημίας δοκίμασε τις αντοχές των διάφορων υγειονομικών συστημάτων, αναδεικνύοντας το γεγονός ότι, η υγεία είναι κατ’ εξοχήν δημόσιο αγαθό. Το ελληνικό σύστημα υγείας με τις όποιες ελλείψεις και ατέλειές του, ανταποκρίθηκε καλύτερα από άλλους τομείς του δημόσιου τομέα, αλλά και συγκριτικά με άλλες ανεπτυγμένες χώρες. Το παράδοξο είναι ότι η Ελλάδα τροφοδοτεί με γιατρούς την Ευρώπη, αφού κάθε χρόνο μεταναστεύουν περισσότεροι από 1.000 δικοί μας γιατροί με προορισμό κυρίως την Γερμανία και την Μ. Βρετανία αλλά και τις πλούσιες Αραβικές χώρες της Μέσης Ανατολής. Εκτιμάται ότι σήμερα μόνο στην Ευρώπη απασχολούνται περίπου 10.000 Έλληνες γιατροί, βοηθώντας στην αντιμετώπιση της πανδημίας και των ελλείψεων που υπάρχουν εκεί σε ιατρικό δυναμικό υψηλού επιπέδου. Η «μικρή, φτωχή πλήν έντιμος Ελλάς», παράγει πολλούς και καλούς γιατρούς για να βοηθήσει τον πλούσιο ευρωπαϊκό βορρά στον τομέα της υγείας ! Πρόκειται για μια πολύ ακριβή πολυτέλεια με μεγάλο κόστος για τη χώρα μας που οφείλεται στην μεγάλη αναντιστοιχία του εκπαιδευτικού μας συστήματος με τις ανάγκες της αγοράς εργασίας. Στις υψηλού επιπέδου ελληνικές Πανεπιστημιακές ιατρικές σχολές παράγεται η μεγαλύτερη αναλογία γιατρών στον κόσμο σε σχέση με τον πληθυσμό. Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, στην Ελλάδα αναλογούν 6,3 γιατροί ανά 1.000 κατοίκους, έναντι 3,3 που είναι ο μέσος όρος για τις χώρες-μέλη του διεθν Έφτασε η εποχή που οι τελειόφοιτοι της Γ’ Λυκείου θα διαγωνιστούν για την είσοδό τους στην ανώτερη και ανώτατη εκπαίδευση. Κάνοντας έναν απολογισμό της ολοκλήρωσης της φοίτησης στη Μέση Εκπαίδευση καταλήγει κανείς σε κάποιες διαπιστώσεις. ούς αυτού οργανισμού. Κάθε χρόνο αποφοιτούν περίπου 1.000 γιατροί από τα ελληνικά Πανεπιστήμια και κάθε χρόνο περισσότερο από 1.000 γιατροί δραπετεύουν στο εξωτερικό σε αναζήτηση μιας καλύτερης μοίρας.

    Πρωταθλητές σε αριθμό φαρμακείων, μεγάλες ελλείψεις σε νοσηλευτές,

    Αλλά και όσον αφορά τον αριθμό των φαρμακείων και φαρμακοποιών, η Ελλάδα είναι πρωταθλήτρια στην Ευρώπη. Έχουμε την υψηλότερη αναλογία φαρμακείων σε σχέση με τον πληθυσμό μας. Με περίπου 10.000 φαρμακεία, είμαστε μακράν πρώτοι με το πιο πυκνό δίκτυο στην Ευρώπη, αφού αντιστοιχούν 84 φαρμακεία ανά 100.000 κατοίκους. Στη 2η θέση βρίσκεται η Κύπρος, με 56 φαρμακεία ανά 100.000 κατοίκους, και η Βουλγαρία με 51 φαρμακεία ανά 100.000 κατοίκους. Αντίθετα στη Δανία αντιστοιχούν 7 φαρμακεία σε 100.000 κατοίκους, στην Ολλανδία 12 και στη Σουηδία 14 αντίστοιχα. Και ενώ έχουμε πληθώρα γιατρών και φαρμακοποιών, αντίθετα, έχουμε μεγάλες ελλείψεις σε νοσηλευτές που είναι απαραίτητοι για το σύστημα υγείας και ειδικότερα για την αντιμετώπιση καταστάσεων όπως η πανδημία του Covid-19. Στην Ελλάδα αντιστοιχούν 3,6 νοσηλευτές ανά 1.000 κατοίκους, όταν ο μέσος όρος των χωρών-μελών του ΟΟΣΑ είναι 9,1 νοσηλευτές ανά 1.000 κατοίκους. Ειδικότερα σε ανεπτυγμένες χώρες όπως η Νορβηγία και η Δανία, αντιστοιχούν περισσότεροι από 14 νοσηλευτές σε 1.000 κατοίκους, με πρωταθλήτρια την Ελβετία όπου η αναλογία είναι 17,4 προς 1.000 αντίστοιχα. Κατά μέσο όρο, στις χώρες του ΟΟΣΑ η αναλογία νοσηλευτών/τριών σε σχέση με τους γιατρούς είναι 3 προς 1, όταν στην Ελλάδα είναι 0,6 προς 1. Σε χώρες όπως η Φινλανδία, η Ιαπωνία, η Ιρλανδία και η Δανία η αντιστοιχία είναι τουλάχιστον 4,5 νοσηλευτές/τριες ανά γιατρό.

    Τεράστιο ανθρώπινο και οικονομικό κόστος

    Μια ιδιαίτερα ηχηρή διαπίστωση που προκύπτει είναι το γεγονός ότι, οι Έλληνες γιατροί είναι ένα από τα καλύτερα εξαγώγιμα «προϊόντα» μας. Όμως, από τις «εξαγωγές» αυτές αντί να κερδίζουμε, αιμορραγούμε σε ανθρώπινο δυναμικό και σε συνάλλαγμα. Το ανθρώπινο και οικονομικό κόστος για τη χώρα μας είναι τεράστιο. Στις ελληνικές ιατρικές σχολές, εισέρχονται οι καλύτεροι μαθητές λόγω των υψηλών βάσεων εισαγωγής. Το κόστος εκπαίδευσης ενός γιατρού για την οικογένειά του και το κράτος, υπολογίζεται ότι ανέρχεται σε 250.000 ευρώ. Με άλλα λόγια, όχι μόνο χάνουμε τα καλύτερα παιδιά μας, αλλά κάθε χρόνο έχουμε απώλειες της τάξης των 250 εκ. ευρώ από αυτό το μαζικό brain drain, το οποίο επωφελούνται ανέξοδα κυρίως οι Ευρωπαίοι εταίροι μας. Μια άλλη δυσάρεστη συνέπεια είναι το σχετικά αυξημένο κόστος της υγειονομικής περίθαλψης του ελληνικού πληθυσμού. Η αναλογία γιατρών σε σχέση με τους νοσηλευτές και το υπόλοιπο βοηθητικό υγειονομικό προσωπικό, βαραίνει δραματικά υπέρ των πρώτων, οι οποίοι είναι φυσικό να δικαιούνται σχετικά καλύτερες αμοιβές. Αυτό σημαίνει ότι το συνολικό κόστος της υγειονομικής περίθαλψης είναι δυσανάλογα υψηλό σε σχέση με την ποιότητα παροχής υπηρεσιών. Επι πλέον, το αδιέξοδο της υποαπασχόλησης από την οποία πλήττονται πολλοί γιατροί, μπορεί να οδηγεί ορισμένους απ’ αυτούς στη δημιουργία πλασματικών αναγκών ιατρικών υπηρεσιών, με αυτονόητα δυσάρεστες συνέπειες για τον πληθυσμό. Ανάλογες αν και μικρότερης βαρύτητας είναι οι συνέπειες από την υπεραριθμεία φαρμακείων και φαρμακοποιών, αφού μπορεί να οδηγεί σε πλασματική ζήτηση φαρμάκων και αυξημένο κόστος συνολικής φαρμακευτικής περίθαλψης.

    Επίλογος

    Μια λογική διέξοδος στο πρόβλημα είναι, η μείωση των εισακτέων στις ελληνικές ιατρικές και φαρμακευτικές σχολές και η αυξημένη δυσχέρεια άσκησης του ιατρικού και φαρμακευτικού επαγγέλματος στην Ελλάδα από αποφοίτους ιατρικών σχολών του εξωτερικού. Και αντίστοιχα, αναγκαία είναι η αύξηση του αριθμού των νοσηλευτών και του βοηθητικού υγειονομικού προσωπικού με ορθολογική κατανομή τους στις μονάδες πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας περίθαλψης στη χώρα μας, με τακτικούς ελέγχους της παραγωγικότητας εργασίας κατά περίπτωση.


Θεόδωρος Κατσανέβας, Ομότιμος Καθηγητής του Πανεπιστημίου Πειραιώς | Ιδρυτής της Career Gate & Δημιουργός του Career Gate Test | Τέως Πρόεδρος της ΕΛ.Ε.ΣΥ.Π.

  • Η ιδέα της εφάπαξ εκπαίδευσης που παρέχει τη δυνατότητα στους ανθρώπους για μια διά βίου απόκτηση δεξιοτήτων αποτελεί πια παρελθόν. «Μια καλή βάση γνώσεων και δεξιοτήτων είναι ο καλύτερος τρόπος να ενισχυθεί η ικανότητα των ανθρώπων να προσαρμόζονται στις απρόβλεπτες αλλαγές». Γνώσεις, δεξιότητες, προσαρμοστικότητα, δια βίου μάθηση: μερικές από τις λέξεις κλειδιά που καθορίζουν την εποχή μας και την επιτυχία του ατόμου στην αγορά εργασίας. Αν και κανείς δεν μπορεί να προβλέψει το μέλλον, το καλύτερο που μπορείς τουλάχιστον να κάνεις είναι να μειώσεις την έκπληξη του αναγνώστη σε σχέση με το τι θα συμβεί στα επόμενα χρόνια.

    Η δια βίου μάθηση δεν θα είναι πλέον κάτι που θα «είναι καλό να έχεις» αλλά «ανάγκη να έχεις», προϋπόθεση για:

    • να παραμείνεις ανταγωνιστικός για τις επιχειρήσεις

    • «είσαι στα πράγματα» για όλους τους οργανισμούς

    • να «είσαι στα πράγματα» για όλους τους εργαζομένους

    • να είσαι σε θέση να μεταπηδήσεις σε άλλον ρόλο, θέση, επάγγελμα, ή οικοσύστημα εργασίας.

    Η μορφή που θα πάρει το εργατικό δυναμικό του μέλλοντος, θα είναι αποτέλεσμα πολύπλοκων, μεταβαλλόμενων και ανταγωνιστικών δυνάμεων. Κάποιες από αυτές τις δυνάμεις είναι βέβαιες, αλλά η ταχύτητα που αυτές ξεδιπλώνονται, είναι δύσκολο να προβλεφθεί. Οι ρυθμίσεις και οι νόμοι, οι κυβερνήσεις που τους επιβάλλουν, οι ευρύτερες τάσεις στο συναίσθημα των καταναλωτών, των πολιτών και των εργαζομένων, όλα θα επηρεάσουν τη μετάβαση προς έναν αυτοματοποιημένο χώρο εργασίας. Το αποτέλεσμα αυτής της μάχης θα καθορίσει το μέλλον της εργασίας το 2030. Για να προετοιμαστούμε γι’ αυτό το μέλλον, πρέπει να το καταλάβουμε σε βάθος. Πάντως, ένα πράγμα είναι σχεδόν σίγουρο. Στο μέλλον οι άνθρωποι δεν θα χρειάζεται πλέον να κάνουν τις δουλειές που τα ρομπότ ή οι μηχανές μπορούν να κάνουν ασφαλέστερα, γρηγορότερα, ακριβέστερα και φθηνότερα.

    Συμπερασματικά, η επίδραση της τεχνολογίας στις θέσεις εργασίας διαμορφώνεται ως εξής: σε ορισμένους τομείς τα ρομπότ αντικαθιστούν τους εργαζομένους σε άλλους τομείς τα ρομπότ ενισχύουν την παραγωγικότητα των εργαζομένων και σε άλλους η τεχνολογία δημιουργεί θέσεις εργασίας καθώς διαμορφώνει τη ζήτηση για νέα προϊόντα και υπηρεσίες. Οι σημαντικότερες επενδύσεις που οι άνθρωποι, οι εταιρείες και οι κυβερνήσεις μπορούν να κάνουν στη μεταβαλλόμενη φύση της εργασίας είναι η ενίσχυση του ανθρώπινου κεφαλαίου.

    Οπωσδήποτε, ένα βασικό επίπεδο γνώσεων, όπως ο εγγραμματισμός⃰ και ο αριθμητισμός⃰⃰ , είναι απαραίτητο για την οικονομική επιβίωση. Ο αυξανόμενος όμως ρόλος της τεχνολογίας στη ζωή και στις επιχειρήσεις σημαίνει ότι όλοι οι τύποι των θέσεων εργασίας (συμπεριλαμβανομένων και εκείνων με χαμηλά προσόντα) απαιτούν πιο προηγμένες γνωστικές δεξιότητες. Ο ρόλος του ανθρώπινου κεφαλαίου ενισχύεται και λόγω της αυξημένης ζήτησης για τις κοινωνικο-συναισθηματικές δεξιότητες. Οι θέσεις εργασίας που βασίζονται στη διαπροσωπική αλληλεπίδραση δεν θα αντικατασταθούν εύκολα από τις μηχανές. Ωστόσο, για να πετύχει κάποιος σε αυτές τις θέσεις, οι κοινωνικο-συναισθηματικές δεξιότητες - που αποκτήθηκαν στα πρώτα χρόνια της ζωής και διαμορφώνονται καθ’όλη τη διάρκειά της - πρέπει να είναι ισχυρές. Το ανθρώπινο κεφάλαιο είναι σημαντικό, επειδή η προσαρμοστικότητα πριμοδοτείται περισσότερο.

    Η αυτοματοποίηση σηματοδοτεί τόσο την ελπίδα όσο και την πρόκληση. Η παγκόσμια οικονομία χρειάζεται την ώθηση στην παραγωγικότητα και στην ανάπτυξη που αυτή θα επιφέρει, ιδιαίτερα σε μια εποχή που η γήρανση του πληθυσμού δρα ως τροχοπέδη για την αύξηση του ΑΕΠ. Οι μηχανές μπορoύν να αναλάβουν τις εργασίες ρουτίνας, τις επικίνδυνες ή βρώμικες δουλειές ενώ ο άνθρωπος θα χρησιμοποιήσει πληρέστερα τη φύση του ανθρώπινου ταλέντου του. Για την άντληση των ωφελειών αυτών, οι κοινωνίες θα πρέπει να προετοιμαστούν για σύνθετες μεταβάσεις του εργατικού δυναμικού προς τα εμπρός. Για τους φορείς χάραξης πολιτικής, τους ηγέτες των επιχειρήσεων και τους εργαζόμενους σε όλον τον κόσμο, άμεσος στόχος για τη διασφάλιση ισχυρής οικονομικής ανάπτυξης είναι η προετοιμασία για ένα πιο αυτοματοποιημένο μέλλον δίνοντας έμφαση σε νέες δεξιότητες, αναβαθμίζοντας την κατάρτιση ειδικότερα για αυτούς που μεσουρανούν στην καριέρα τους.

    Η αυξημένη ζήτηση σε νέους ρόλους εργασίας θα αντισταθμίσει τη μείωση της ζήτησης για άλλους. Παραμένει όμως μία δύσκολη μετάβαση για τα εκατομμύρια των εργαζομένων και επιτακτική ανάγκη για προορατικές επενδύσεις στην επανεκπαίδευση και αναβάθμιση των δεξιοτήτων του εργατικού δυναμικού καθώς και στην υιοθέτηση μιας ευέλικτης νοοτροπίας δια βίου μάθησης εκ μέρους των εργαζομένων. Η Ιστορία υπενθυμίζει ότι οι επενδύσεις σε δεξιότητες πρέπει να βρίσκονται στο επίκεντρο οποιασδήποτε μακροπρόθεσμης στρατηγικής για την προσαρμογή στις διαρθρωτικές αλλαγές. Προϋπόθεση γι’αυτό αποτελεί η πρόσβαση στην καλή πληροφόρηση για τις ανάγκες σε δεξιότητες - χωρίς την οποία οι αρμόδιοι χάραξης πολιτικής ρισκάρουν να προχωρούν στα τυφλά.

    Εν κατακλείδι, οι δεξιότητες έχουν γίνει το παγκόσμιο «νόμισμα του 21 ου αιώνα» και αναγκαία πρόκληση της εποχής μας.

    ⃰ Εγγραμματισμός: Η ικανότητα κατανόησης, αξιολόγησης, χρήσης και αλληλεπίδρασης με γραπτά κείμενα για τη συμμετοχή κάποιου στην κοινωνία, την επίτευξη των στόχων του και την ανάπτυξη των γνώσεων και των δυνατοτήτων του.

    ⃰ Αριθμητισμός: Η ικανότητα πρόσβασης, χρήσης, ερμηνείας και επικοινωνίας μαθηματικών πληροφοριών και ιδεών για να μπορεί κάποιος ως ενήλικας να αλληλεπιδρά και να διαχειρίζεται τις μαθηματικές απαιτήσεις μιας σειράς καταστάσεων.


Αθηνά Πριμικίρη, Δασκάλα | Σύμβουλος ελληνικής γλώσσας στο Υπουργείο Παιδείας της Νέας Νότιας Ουαλίας

  • Η αγορά εργασίας έχει υποστεί σημαντικές αλλαγές την τελευταία δεκαετία. Με γνώμονα τις εξελίξεις στην τέταρτη βιομηχανική επανάσταση, όπως η πρόσφατη διείσδυση της τεχνητής νοημοσύνης, η άνοδος της αυτοματοποίησης και το Internet of Things, το μέλλον της εργασίας ενώ φαίνεται όλο και πιο κοντά, είναι συνεχώς μεταβαλλόμενο. Ποιες είναι όμως μερικές από τις βασικές τάσεις που διαμορφώνουν τις θέσεις εργασίας και ποιες συμβουλές πρέπει να προσφέρουμε στους νέους που θέλουν να προετοιμαστούν για το μέλλον της εργασίας;

    Ο αντίκτυπος της τεχνολογίας στην αγορά εργασίας

    Οι νέες τεχνολογίες διαταράσσουν τους παραδοσιακούς εργασιακούς ρόλους και αλλάζουν τη φύση της εργασίας. Η αυτοματοποίηση, για παράδειγμα, αντικαθιστά τη χειρωνακτική εργασία και τα καθήκοντα ρουτίνας, ενώ η τεχνητή νοημοσύνη μεταμορφώνει κλάδους όπως τον τραπεζοασφαλιστικό χώρο, τον κλάδο της υγείας-πρόνοιας και των μεταφορών. Ως αποτέλεσμα, ορισμένες θέσεις εργασίας καθίστανται παρωχημένες, ενώ δημιουργούνται νέες θέσεις εργασίας

    Στον τομέα της υγείας, η τεχνητή νοημοσύνη μεταμορφώνει τον τρόπο με τον οποίο οι επαγγελματίες της ιατρικής διαγιγνώσκουν και θεραπεύουν τους ασθενείς. Ένα παράδειγμα είναι η χρήση αλγορίθμων μηχανικής μάθησης για την ανάλυση ιατρικών εικόνων, όπως οι μαγνητικές τομογραφίες. Αυτοί οι αλγόριθμοι μπορούν να εντοπίσουν ανωμαλίες που μπορεί να διαφεύγουν από το ανθρώπινο μάτι, οδηγώντας σε ακριβέστερες διαγνώσεις και καλύτερα αποτελέσματα για τους ασθενείς. Ειδικότερα, μια εταιρεία με την ονομασία Babylon Health έχει αναπτύξει ένα chatbot με τεχνητή νοημοσύνη που είναι σε θέση να διαγνώσει ιατρικές παθήσεις με μεγάλη ακρίβεια. Αυτό έχει τη δυνατότητα να μειώσει το φόρτο εργασίας των γιατρών και να καταστήσει την υγειονομική περίθαλψη πιο προσιτή και φυσικά φθηνότερη για όλους.

    Όσον αφορά το ποιες θέσεις εργασίας θα αντικατασταθούν λόγω τέτοιων τεχνολογικών διαταραχών, μια έκθεση του Παγκόσμιου Ινστιτούτου McKinsey προβλέπει ότι θα υπάρξει αύξηση της ζήτησης για θέσεις εργασίας όπως αναλυτές δεδομένων, προγραμματιστές λογισμικού και επαγγελματίες του τομέα της υγειονομικής περίθαλψης. Αυτές οι θέσεις υψηλής ζήτησης θα απαιτούν νέες δεξιότητες όπως η ανάλυση δεδομένων, ο προγραμματισμός και η κριτική σκέψη. Για παράδειγμα, οι αναλυτές δεδομένων και οι προγραμματιστές λογισμικού έχουν μεγάλη ζήτηση, καθώς οι εταιρείες επιδιώκουν να αξιοποιήσουν τα μεγάλα δεδομένα και τις νέες τεχνολογίες για να βελτιώσουν τις δραστηριότητές τους. Επιπλέον, οι θέσεις εργασίας που απαιτούν ανθρώπινη αλληλεπίδραση, όπως η υγειονομική περίθαλψη και οι κοινωνικές υπηρεσίες, είναι πιθανό να έχουν ζήτηση, καθώς η αυτοματοποίηση δεν μπορεί να αντικαταστήσει την ενσυναίσθηση και τη συμπόνια που μπορούν να προσφέρουν οι ανθρώπινοι επαγγελματίες.

    Ενώ οι νέες τεχνολογίες δημιουργούν νέες θέσεις εργασίας, εκτοπίζουν επίσης εργαζόμενους από παραδοσιακές θέσεις εργασίας. Σύμφωνα με την ίδια έκθεση του Ινστιτούτου έως και 375 εκατομμύρια εργαζόμενοι παγκοσμίως μπορεί να χρειαστεί να αλλάξουν επαγγελματική κατηγορία έως το 2030 λόγω της αυτοματοποίησης. Ως αποτέλεσμα οι εργαζόμενοι θα πρέπει να αναπτύξουν νέες δεξιότητες για να παραμείνουν ανταγωνιστικοί στην αγορά εργασίας.

    Η άνοδος των ήπιων δεξιοτήτων

    Λόγω των αναφερόμενων αλλαγών στο εργασιακό περιβάλλον, η σημασία των κοινωνικών δεξιοτήτων, όπως η επικοινωνία, η δυνατότητα επίλυσης προβλημάτων και η κριτική σκέψη, αυξάνεται. Σύμφωνα με έκθεση του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ, οι κοινωνικές δεξιότητες, όπως η συναισθηματική νοημοσύνη και η δημιουργικότητα, αποκτούν ολοένα και μεγαλύτερη σημασία στον εργασιακό χώρο. Οι δεξιότητες αυτές είναι δύσκολο να αυτοματοποιηθούν και είναι απαραίτητες για καθήκοντα όπως η διαχείριση ομάδων, η ανάπτυξη νέων προϊόντων και υπηρεσιών και η συνεργασία με τους πελάτες. Οι εργαζόμενοι που είναι σε θέση να συνδυάσουν τις τεχνικές με τις κοινωνικές δεξιότητες θα είναι σε καλύτερη θέση για να επιτύχουν στο μέλλον

    Η σημασία της δικτύωσης και της πρακτικής εμπειρίας

    Εκτός από τις τεχνικές και τις κοινωνικές δεξιότητες, η δικτύωση και η πρακτική εμπειρία είναι επίσης σημαντικές για την επαγγελματική επιτυχία. Σύμφωνα με άρθρο της γνωστής πλατφόρμας LinkedIn όπου έγινε ανάλυση των δεδομένων σχετικά με τη δικτύωση , το 70% των ανθρώπων που είχαν λογαριασμό στην πλατφόρμα προσλήφθηκαν σε μια εταιρεία στην οποία είχαν κάποια επαφή ή προσωπική σχέση με άτομα που δούλευαν εκεί. Επομένως, η δικτύωση μπορεί να βοηθήσει τους αναζητούντες να μάθουν για τις ευκαιρίες της αγοράς εργασίας, να αποκτήσουν γνώσεις για διαφορετικούς κλάδους και να συνδεθούν με άτομα που μπορούν να προσφέρουν καθοδήγηση και συμβουλές. Η πρακτική εμπειρία, όπως η πρακτική άσκηση ή η μαθητεία, μπορεί επίσης να βοηθήσει τους αναζητούντες να αποκτήσουν τις δεξιότητες και τις γνώσεις που απαιτούνται για μια συγκεκριμένη θέση εργασίας ή κλάδο.

    Αγκαλιάζοντας την επιχειρηματικότητα

    Η επιχειρηματικότητα είναι ένας άλλος τομέας που παρουσιάζει ανάπτυξη ως αποτέλεσμα της τεχνολογικής επιρροής στο περιβάλλον της εργασίας. Σύμφωνα με έκθεση του Global Entrepreneurship Monitor, το 2020 θα υπάρχουν 582 εκατομμύρια επιχειρηματίες παγκοσμίως. Η τεχνολογία έχει διευκολύνει τα άτομα να ξεκινήσουν τις δικές τους επιχειρήσεις και υπάρχουν πλέον περισσότερες ευκαιρίες για τους επιχειρηματίες να δημιουργήσουν νέα προϊόντα και υπηρεσίες. Οι εργαζόμενοι που είναι σε θέση να αγκαλιάσουν την επιχειρηματικότητα και να υιοθετήσουν μια προληπτική προσέγγιση της σταδιοδρομίας τους θα είναι σε καλύτερη θέση για να επιτύχουν στο μέλλον.

    Ανάπτυξη πολιτισμικής επάρκειας

    Kαθώς ο κόσμος παγκοσμιοποιείται ολοένα και περισσότερο, η ανάπτυξη πολιτισμικής επάρκειας γίνεται όλο και πιο σημαντική. Σύμφωνα με μια έκθεση της Society for Human Resource Management, η πολιτισμική επάρκεια είναι η ικανότητα κατανόησης, εκτίμησης και συνεργασίας με ανθρώπους από διαφορετικές κουλτούρες. Η ικανότητα αυτή είναι απαραίτητη για τις θέσεις εργασίας που περιλαμβάνουν τη συνεργασία με πελάτες ή συναδέλφους από διαφορετικό υπόβαθρο και γίνεται όλο και πιο σημαντική σε μια παγκοσμιοποιημένη οικονομία.

    Εν κατακλείδι, η αγορά εργασίας αλλάζει ραγδαία ως αποτέλεσμα της τέταρτης βιομηχανικής επανάστασης, και οι εργαζόμενοι που είναι σε θέση να συνδυάσουν τις τεχνικές δεξιότητες με τις κοινωνικές και ήπιες δεξιότητες,θα είναι σε καλύτερη θέση για να επιτύχουν. Η δικτύωση και η πρακτική εμπειρία είναι επίσης σημαντικές για την επαγγελματική επιτυχία, όπως και η ικανότητα να ενστερνίζονται την επιχειρηματικότητα και να αναπτύσσουν πολιτισμική επάρκεια. Αναπτύσσοντας αυτές τις δεξιότητες, οι νέοι εργαζόμενοι μπορούν να τοποθετηθούν με επιτυχία σε μια ταχέως μεταβαλλόμενη αγορά εργασίας.


Κωνσταντίνος Κατσανέβας, Διευθύνων Σύμβουλος Career Gate & Θοδωρής Καλαϊτζίδης, Πρόεδρος Ομίλου Διακρότημα

  • Εν μέσω ενός συνεχώς εξελισσόμενου περιβάλλοντος, οι νέοι σήμερα έρχονται αντιμέτωποι με ένα άγραφο συμβόλαιο που τους απαιτεί να ευδοκιμήσουν στην ψηφιακή εποχή του 21ου αιώνα. Αυτή η πρόκληση μπορεί στις μέρες μας να αντιμετωπιστεί με ένα και μόνο εργαλείο: τη δια βίου μάθηση και εξέλιξη. Τα επαγγέλματα του μέλλοντος έχουν ήδη από σύγχρονες έρευνες επιδείξει την ανάγκη για τη διεύρυνση των γνώσεων, ικανοτήτων και δεξιοτήτων των εργαζομένων καθώς και την αυξανόμενη ανάγκη για ποιοτικές δεξιότητες (soft skills) στο εργασιακό περιβάλλον.

    Επιβεβαίωση όχι μόνο για τις αναγκαίες δεξιότητες, αλλά και για τα επαγγέλματα του μέλλοντος σημάνει η ίδρυση του πρώτου εργοστασίου για την παραγωγή εύκαμπτων πάνελ με τη χρήση τρισδιάστατων εκτυπωτών (3D printers), το οποίο φαίνεται πως θα ανοίξει για πρώτη φορά στον κόσμο στη Θεσσαλονίκη. Η χρήση τρισδιάστατων εκτυπωτών φαίνεται λοιπόν να ευδοκιμεί σε ποικίλους τομείς, όπως ο κατασκευαστικός χώρος, που σηματοδοτεί μια νέα εποχή βιομηχανικής εξέλιξης στη χώρα μας.

    Η ελληνική αγορά εργασίας φαίνεται, λοιπόν, αντάξια να υποστηρίξει νέα επαγγέλματα, γεγονός που συνεπάγεται όχι μόνο νέες θέσεις εργασίας αλλά και κινητροδότηση για νέες γνώσεις και δεξιότητες.

    Σε μία εποχή που οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας αποτελούν κύρια εναλλακτική λύση για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, τη διαφοροποίηση του ενεργειακού εφοδιασμού και τη μείωση της εξάρτησης από ασταθείς αγορές ορυκτών καυσίμων, η εξέλιξη και αξιοποίηση νέων δεξιοτήτων είναι καίριας σημασίας για την οικονομία και την κοινωνία της χώρας μας.

    Ενόσω στα επαγγέλματα του μέλλοντος εμπεριέχονται τομείς όπως η ενέργεια και το περιβάλλον, αυτό το καινοτόμο εργοστάσιο έρχεται αντιμέτωπο με τις ενεργειακές και κλιματικές προκλήσεις της εποχής μας, ενώ παράλληλα αναδεικνύει το νέο σύνολο δεξιοτήτων που χρειάζεται κανείς για να ευδοκιμήσει στην εποχή του 21ου αιώνα. Κριτική σκέψη, δημιουργικότητα, ψηφιακές και πράσινες δεξιότητες, στρατηγική πρόβλεψης είναι μόνο κάποια από τα προσόντα που απαιτούν οι επιχειρήσεις του μέλλοντος.


Ντόρα Χριστοδούλου, Business Development Manager Career Gate